Środowisko zawodowe
Środowisko zawodowe, w literaturze nauk społecznych oznacza: 1. równoznaczność terminu „kategoria zawodowa”, tj. ogół ludzi zatrudnionych w jednym zawodzie (obojętnie jak zdefiniowanym), ich grup i instytucji; w tym sensie mówi się np. o ś.z. inżynierów; 2. równo- znaczność terminu „środowisko pracy”, tj. ogół warunków materialnych i społecznych, w których wykonywana jest dana praca zawodowa, a zatem to wszystko, co otacza pracownika w toku wykonywania pracy; 3. połączenie elementów obu definicji, tj. ogół przedmiotów, ludzi, stosunków i procesów, w których przebiega przygotowanie do zawodu i wykonywanie czynności zawodowych. Na ś.z. składają się więc elementy materialno-techniczne (czasami także czynniki naturalne, występujące np. w zawodzie górnika, marynarza, leśnika), ludzie współpracujący i grupy powstające w procesie pracy, elementy kulturowe, czyli wyobrażenia, tradycje, wiedza zawodowa, przywileje, obowiązki itp. Badania ś.z. mają duże znaczenie w rozwiązywaniu zagadnień organizacji pracy, higieny i bezpieczeństwa, kierowania pracą, podnoszenia wydajności pracy itp., ś.z. bowiem, w jego socjologicznych i kulturowych składnikach, wywiera bardzo silny wpływ na zachowanie się pracownika w toku wykonywania pracy. Badania teoretyczne, zwłaszcza socjologiczne, zmierzają do ustalenia ogólnych zależności między strukturą i organizacją ś.z. (we wszystkich wymienionych znaczeniach) a zachowaniem się pracowników w procesie pracy.
