Hierarchia

wrz 20, 2017 przez

Hierarchia, wszelkie organizacje mają z reguły budowę hierarchiczną, tzn. zbudowane są z wyraźnie wyodrębnionych części. Układ ich jako całości jest wówczas hierarchicznie nadrzędny w stosunku do poszczególnych jego elementów. Jeżeli poszczególne części organizacji nie dzielą się następnie na mniejsze elementy, mówimy o h. dwuszczeblowej. Przykładem jej może być klasa szkolna złożona z nauczyciela i uczniów. Struktury zawierające niewielką liczbę szczebli hierarchicznych nazywamy płaskimi. Jeżeli jednak poszczególne elementy struktury dzielą się na mniejsze części, te zaś z kolei na jeszcze mniejsze itd., wówczas liczba szczebli hierarchicznych rośnie, struktura staje się coraz bardziej wysmukła. Liczba rozpatrywanych szczebli hierarchicznych zależy od zainteresowań i punktu widzenia obserwatora. Jeżeli bowiem ograniczymy zainteresowania do klasy szkolnej, mamy do czynienia ze strukturą dwuszczeblową, rozszerzając jednak krąg obserwacji na szkołę jako organizację, rozpatrujemy jeszcze co najmniej jeden szczebel hierarchiczny — kierownictwo szkoły. Organizacja typu szkoły stanowi także tylko umownie wydzieloną jednostkę, jest bowiem podporządkowana władzom okręgu szkolnego, który z kolei wchodzi w skład systemu oświaty, będącego częścią ogólnej struktury państwa. W literaturze h. organizacyjna przedstawiana jest najczęściej jako wynik procesu budowy, czyli tworzenia organizacji. Punktem wyjścia do tego procesu jest ustalenie celu działania całej organizacji. Cel ten następnie dzieli się na cele częściowe, którym przyporządkowuje się określone zbiory działań, będące warunkami do ich realizacji. W obrębie tych zbiorów wyróżnia się działania, które mogą być wykonywane przez poszczególne osoby. W ten sposób zostają określone pojedyncze stanowiska organizacyjne, które z kolei łączone są na zasadzie podobieństwa celów i rodzajów działań w komórki organizacyjne, te zaś w nadrzędne w stosunku do nich zespoły komórek (działy) itd. Opisany proces tworzenia układów hierarchicznych w organizacjach nie jest idealnie wiernym odzwierciedleniem rzeczywistości, lecz pewną konstrukcją teoretyczną, która pozwala lepiej zrozumieć funkcjonowanie h. W praktyce układy hierarchiczne tworzą się w dużej mierze w sposób żywiołowy i nie kontrolowany. Tworzeniu h. organizacyjnej towarzyszy wyodrębnienie funkcji kierowniczych spośród ogółu działań realizowanych w organizacji. Funkcje te realizowane są na szczeblach wyższych w odniesieniu do szczebli niższych. Polegają one — najogólniej mówiąc — na takim oddziaływaniu na osoby zajmujące stanowiska hierarchicznie podporządkowane, aby przyczyniały się one do realizacji celów całej organizacji.

Podobne

Tagi