Fundusz płac

wrz 20, 2017 by

Fundusz płac, suma wynagrodzeń za pracę zaplanowanych lub wypłaconych w określonej Jednostce organizacyjnej (przedsiębiorstwie. Instytucji, urzędzie, gałęzi wytwórczości, gospodarce narodowej) w danym okresie; składa się z tzw. osobowego 1 bezosobowego f.p. Osobowy f.p. obejmuje: 1. wynagrodzenia za pracę faktycznie wykonaną wraz z premiami i dodatkami za godziny nadliczbowe, za warunki szkodliwe dla zdrowia itp.; 2. wynagrodzenia za czas nie przepracowany, przysługujące pracownikom na podstawie obowiązujących przepisów, a więc wynagrodzenia za urlopy wypoczynkowe i okolicznościowe, wynagrodzenia pracowników delegowanych na kursy szkoleniowe i dokształcające itp.; 3. wartość deputatów, bezpłatnego umundurowania i bezpłatnych usług komunalnych. Bezosobowy f.p. obejmuje wypłaty za prace doraźne 1 zlecone wykonywane przez osoby nie będące płatnikami podatku obrotowego 1 dochodowego oraz honoraria za pracę twórczą, nie objętą podstawowym stosunkiem pracy. Do f.p. nie wilcza się składek 1 świadczeń ubezpieczeniowych, świadczeń socjalnych, wypłat z funduszu zakładowego, niektórych nagród, diet, kosztów wyżywienia itp. Wielkość i dynamika globalnego f.p. zależą od dynamiki dochodu narodowego 1 usług konsumpcyjnych nie wchodzących do rachunku dochodu narodowego, od podziału dochodu narodowego na akumulację 1 konsumpcję, od dalszego podziału konsumpcji na zbiorową i indywidualną oraz od wysokości występujących w danym okresie pozapłacowych dochodów konsumpcyjnych. Wzrost dochodu narodowego stanowi stałą i decydującą podstawę wzrostu globalnego f.p. w gospodarce socjalistycznej. Znaczny udział Inwestycji w podziale dochodu narodowego związany z przebudową struktury gospodarczej po rewolucji socjalistycznej oraz z przyspieszonym rozwojem gospodarczym wpływa w danym okresie ograniczająco na tempo powiększania globalnego f.p. Rozwijanie społecznej konsumpcji, charakterystyczne dla gospodarki socjalistycznej, wpływa również ograniczająco na możliwości powiększenia globalnego f.p., Jakkolwiek stanowi ono podwyższenie konsumpcji globalnej. Wreszcie, pozapłacowe dochody konsumpcyjne występują Jako konkurencyjna w stosunku do globalnego f.p. siła nabywcza na rynku dóbr 1 usług konsumpcyjnych. Nadmierna ich wielkość, podobnie Jak nadmierna wielkość nominalnego (pieniężnego) globalnego f.p. prowadzi do spadku siły nabywczej Jednostki pieniężnej i oderwania ruchu realnego globalnego f.p. od nominalnego (płace realne). Podstawowe ogniwo w polityce płac stanowi f.p. przedsiębiorstwa zależny od wielkości zatrudnienia i struktury kwalifikacyjnej. F.p. przedsiębiorstwa musi uwzględniać zespołowe i indywidualne rezultaty pracy opłacane wg różnych systemów płac. Wobec zmienności tych rezultatów z okresu na okres fundusz ten wiąże się z planem gospodarczym za pomocą odpowiednich współczynników z wielkościami przyjętymi za wskaźniki potrzeb 1 rezultatów pracy przedsiębiorstwa, ze stopniem wykonania planu produkcji globalnej, z dynamiką tej produkcji, z dynamiką produkcji czystej, z dynamiką zatrudnienia i wydajności pracy, z wynikiem finansowym działalności przedsiębiorstwa ltp. Dla bezpośrednich metod zarządzania gospodarką narodową charakterystyczne Jest uzależnienie wielkości limitowanego f. p. od stopnia realizacji zadań planowych przedsiębiorstwa. Metody zarządzania pośredniego w dziedzinie płac wyrażają się w uzależnieniu wielkości f. p. przedsiębiorstw od postępu ekonomicznego w jego działalności, mierzonego wynikiem finansowym lub wskaźnikami odcinkowymi, np. wydajności pracy. Reformy gospodarcze w krajach socjalistycznych objęły wiele wariantów rozwiązań: od uzależnienia całkowitego f. p. przedsiębiorstwa od osiąganego zysku czy czystego dochodu przez wiązanie go z tzw. wielkością przerobu, produkcją czystą, produkcją towarową aż do tradycyjnej produkcji globalnej. W PRL f. p. przedsiębiorstw przemysłowych od 1971 planuje się na podstawie wydajności pracy mierzonej wartością dodaną. Niekiedy oprócz f.p. przedsiębiorstwa planowanego centralnie, odpowiednio do zadań planowych wprowadza się dodatkowe fundusze tworzone na podstawie wyników działalności przedsiębiorstwa i przeznaczone na premie, nagrody lub dopłaty do płac za poprawę określonych wskaźników. W większości krajów socjalistycznych f.p. przedsiębiorstwa podlega kontroli bankowej w toku realizacji. Realizację tę charakteryzują różne stopnie elastyczności f.p.: od pełnej sztywności, tzn. limitu absolutnego nie podlegającego żadnej korekcie wzwyż, przez możliwości podwyższenia limitu w przypadkach gospodarczo uzasadnionych w granicach rezerw f.p. ogniwa zwierzchniego do tzw. automatycznej korekty, przy której wykorzystywany f.p. wzrasta proporcjonalnie do odpowiedniego wskaźnika realizacji zadań planowych, bądź poprawy wyników działalności przedsiębiorstwa. Praktyka ta wiąże się z jednej strony z decydującym znaczeniem f.p. w kształtowaniu stopy życiowej poważnej części społeczeństwa socjalistycznego, z drugiej z rolą f.p. w kształtowaniu równowagi na rynku dóbr i usług konsumpcyjnych. Globalny pieniężny f.p. stanowi podstawową pozycję bilansu pieniężnych dochodów i wydatków ludności; zharmonizowanie tego bilansu z masą i strukturą towarów i usług przeznaczonych w danym okresie do konsumpcji indywidualnej warunkuje więt zachowanie równowagi rynkowej i stabilizację siły nabywczej pieniądza oraz kosztów utrzymania. Zob. też: mierniki oceny działalności przedsiębiorstwa, fundusze przedsiębiorstw, bankowa kontrola, bilans przychodów i wydatków ludności.

Related Posts

Tags