Rezerwowa armia pracy
Rezerwowa armia pracy, Stale istniejąca w kapitalizmie, pewna liczba poszukujących pracy, którzy oczekują na okres, kiedy kapitalistyczna gospodarka zwiększy swoje zapotrzebowanie na siłę roboczą. Bezrobocie jest stałym zjawiskiem w kapitalizmie; jest ono jednak w kapitalizmie nie tylko nieuchronne, lecz także — wbrew pozorom i deklaracjom burżuazyjnych przywódców politycznych — niezbędne; bez pewnej liczby bezrobotnych niemożliwy jest w kapitalizmie „normalny” rozwój gospodarki. Rozwój gospodarki kapitalistycznej cechuje nierównomierność (prawo nierównomiernego rozwoju); reprodukcja ma charakter cykliczny; koniunktura (cykl koniunkturalny) w kapitalizmie podlega ciągłym wahaniom; również nierównomiernie, skokowo pojawiają się i rozwijają nowe gałęzie produkcji. Dlatego w celu zabezpieczenia kapitalistycznego systemu gospodarczego przed groźbą braku siły roboczej w okresie poprawy koniunktury lub gwałtownego rozwoju nowej gałęzi produkcji konieczna jest pewna liczba poszukujących pracy. Istnienie r.a.p. niezbędne jest w kapitalizmie również do utrzymania kapitalistycznej dyscypliny pracy oraz w celu ukształtowania płac na poziomie zapewniającym dostateczną stopę akumulacji. R.a.p. jest do tego stopnia niezbędna kapitalizmowi, że jej istnienie nie przeszkadza ekonomistom burżuazyjnym mówić o „pełnym zatrudnieniu”, mimo występowania pewnej liczby bezrobotnych.
