Funduszu pracy teoria
Funduszu pracy teoria, teoria opracowana w pierwszych 10-leciach XIX w., głównie przez filozofa angielskie go J. Benthama; głosi ona, że w danym czasie istnieje stały fundusz pracy, tj. fundusz spożycia klasy robotniczej, który równa się globalnemu kapitałowi zmiennemu. Jeżeli robotnicy wymuszają na przedsiębiorcach podwyżkę płac, to: 1. albo rosną ceny artykułów „płacowych”, gdyż popyt przekracza istniejące zapasy; 2. albo liczba zatrudnionych ulega zmniejszeniu, gdyż fundusz pracy „nie wystarcza” dla wszystkich. Wobec tego żądania robotników dotyczące wzrostu płac są zarówno źródłem inflacji, jak i bezrobocia. Koncepcja ta jest z gruntu fałszywa, ponieważ przyjmuje fundusz pracy jako pewien zasób, a nie jako strumień. Nie bierze pod uwagę tego, że bezrobotni nie dopuszczeni do pracy mogliby (gdyby byli zatrudnieni) powiększyć ogólny fundusz pracy. Dane statystyczne wykazują, że w okresie największego bezrobocia fundusz pracy jest najmniejszy, a płace nominalne najniższe, a w okresie wysokiej koniunktury rosną zarówno płace, jak i fundusz pracy oraz zatrudnienie. Mimo że fakty są zaprzeczeniem t.f.p., jest ona także obecnie broniona przez niektórych, najbardziej konserwatywnych ekonomistów burżuazyjnych.
